Tre të dënuar u ekzekutuan në Iran për bashkëpunim me shërbimet izraelite, teksa konflikti me Izraelin mbetet i ndezur
Irani ka ekzekutuar tre shtetas të tij, të akuzuar për spiunazh në favor të Izraelit, në një zhvillim që përforcon më tej tensionet në rritje mes dy vendeve. Të dënuarit, sipas autoriteteve iraniane, ishin akuzuar për bashkëpunim me shërbimet izraelite të inteligjencës dhe përpjekje për të futur pajisje që synonin vrasje brenda territorit të Iranit.
Të ekzekutuarit janë identifikuar si Idris Aliu, Azad Shojai dhe Rasoul Ahmad Rasoul. Prokuroria e Teheranit deklaroi se ata kishin hyrë në vend me misione të mirëfillta për të goditur objektiva specifike, në bashkëpunim me agjentët e shërbimit sekret izraelit, Mossadit.
Ekzekutimet ndodhën në burgun e Urmias, që ndodhet në provincën e Azerbajxhanit Perëndimor, një nga rajonet më veriperëndimore të Iranit. Agjencia shtetërore e lajmeve IRNA raportoi se tre të dënuarit kishin me vete “pajisje për atentate”, të cilat kishin hyrë kontrabandë në vend.
Ndërkohë, Amnesty International-i kishte paralajmëruar më herët se këta të burgosur ishin në rrezik të ekzekutimit të menjëhershëm dhe kishte ngritur shqetësime mbi mungesën e transparencës në procesin gjyqësor ndaj tyre.
Këto ekzekutime pasojnë një seri të ngjashme dënimesh me vdekje që u aplikuan gjatë konfliktit 12-ditor mes Izraelit dhe Iranit. Në total, që prej 16 qershorit, janë ekzekutuar gjashtë persona të akuzuar për spiunazh në favor të Izraelit.
Gjatë luftimeve, Izraeli kreu një sërë sulmesh ajrore ndaj objektivave në Teheran dhe qytete të tjera, duke përfshirë edhe ndërtesa të lidhura me udhëheqjen ushtarake iraniane. Autoritetet izraelite raportuan 28 të vrarë dhe mbi 1,000 të plagosur nga sulmet iraniane në territorin e tyre.
Nga ana tjetër, Irani pretendon se janë vrarë 606 qytetarë dhe janë plagosur 5,332 të tjerë, ndërsa një grup i të drejtave të njeriut me seli në Uashington, Human Rights Activists, raporton shifra edhe më të larta – 1,054 të vrarë dhe mbi 4,400 të plagosur.
Sipas të njëjtit grup, mes viktimave janë identifikuar 417 civilë dhe 318 pjesëtarë të forcave të sigurisë, një bilanc i rëndë që dëshmon për përmasat e dhunës.
Pas vendosjes së armëpushimit, jeta në Iran ka nisur të rikthehet në normalitet. Mediat shtetërore raportojnë për fluks të lartë trafiku në zonën e Detit Kaspik dhe në rrethinat rurale të Teheranit, pasi qytetarët po kthehen në kryeqytet.
Tensionet e fundit midis Teheranit dhe Tel Avivit kanë rikthyer frikën për një përshkallëzim të ri, ndërsa bashkësia ndërkombëtare mbetet e shqetësuar për ndikimin e kësaj lufte në stabilitetin rajonal.
Ndërkohë, ekzekutimet e fundit kanë ndezur debate të ashpra mbi të drejtat e njeriut dhe përdorimin e dënimit me vdekje në Iran, sidomos në raste që lidhen me çështje të ndjeshme si spiunazhi dhe siguria kombëtare.
Shumë organizata ndërkombëtare kanë kërkuar një hetim të pavarur dhe ndërprerjen e praktikës së ekzekutimeve në Iran, duke e konsideruar këtë si një formë presioni ndaj kundërshtarëve të brendshëm dhe një mesazh politik ndaj shteteve të tjera.
