Çdo banor i Bashkimit Evropian hedh 131 kg ushqim në vit, me shifrat e Eurostat-it që tregojnë se grekët janë ndër evropianët më shpërdorues. Në SHBA, vlerësohet se rreth një e treta e furnizimit total të ushqimit, ose 80 milionë tonë, përfundon në plehra. Në një masë të madhe, këto mbetje kanë të bëjnë me keqinterpretim dhe paqartësi rreth datave të skadencës.
Ajo që bëjnë shumica e njerëzve kur gjethet e sallatës në qese duken si të vyshkura, ose kur zbulojnë një kos të harruar në pjesën e pasme të frigoriferit, është të shikojnë datën e skadencës në paketim.
Por këto etiketa nuk janë një tregues i vërtetë nëse një ushqim është i sigurt për t’u ngrënë (me përjashtim të qumështit të foshnjës). Në SHBA, për shembull, datat e listuara janë vetëm tregues të cilësisë së produktit dhe nuk rregullohen nga asnjë autoritet federal. Në Evropë, datat e skadencës rregullohen nga rregulloret e BE-së.
Ja disa ushqime janë të sigurta për t’u ngrënë, pavarësisht nga data e skadencës:
Frutat dhe perimet e freskëta
Perimet e thara janë të sigurta për t’u ngrënë. Kujdesuni për aromat e këqija ose shenjat e dukshme të mykut. Është mirë që frutat dhe perimet t’i hidhni kur marrin ngjyrë kafe ose kur kanë erë të keqe.
Qumështi
Qumështi i prishur zakonisht njihet lehtësisht nga aroma ose shija e thartë, e cila shpesh krijon gunga. Pra nuhatni dhe kushtojini vëmendje kur e derdhni nga shishja në gotë. Nëse ruhet siç duhet, në mënyrë të arsyeshme duhet të mbetet i përshtatshëm për konsum pas datës së skadencës.
Vezët
Vezët e prishura mund të mos kenë erë ose të duken ndryshe nëse nuk janë të çara. Truku i pagabueshëm për t’i kuptuar ato është t’i zhytni në ujë. Nëse fundosen, janë të mira. Nëse notojnë, mos i thyeni. Nëse një vezë fundoset, por qëndron drejt, më mirë ta hani sa më shpejt.
Bukë
Nëse shihni njolla në bukë, është e qartë se ajo është prishur. Mos hani bukë të mykur, edhe nëse disa copa të bukës duken mirë.
Mish i gjallë
Një erë e fortë është një shenjë treguese, por përveç kësaj, është mirë të mos hani mish që duket shumë i rrëshqitshëm. Ndryshimet e ngjyrës mund të jenë normale, kështu që nëse mishi i viçit është bërë, për shembull, më i murrmë, por ka erë të mirë, ndoshta është mirë.
Peshku
Mundohuni të hani shpejt ushqimet e detit të freskëta. Peshku i prishur do të ketë erë “peshk”, por nëse nuk jeni të sigurt, kontrolloni strukturën. Nëse është rrëshqitëse dhe ka një erë të fortë, ndoshta nuk duhet të hahet. Në peshqit e ngrirë, shikoni për të njëjtat shenja kur shkrihen plotësisht.
Ushqime të paketuara
Drithërat, makaronat dhe orizi mund të zgjasin një kohë të gjatë nëse ruhen siç duhet. Ndryshimet në strukturë dhe erë janë shenja se diçka nuk është në rregull, por gjithashtu shikoni nga afër paketimin për shenja lagështie ose dëmtues.
Ushqim të konservuar
Për sa kohë një kanaçe nuk është dëmtuar, përmbajtja e saj është e sigurt për një kohë të pacaktuar. Kur ruhen siç duhet, produktet e konservuara mund të zgjasin me vite, sipas Departamentit Amerikan të Bujqësisë. Kontrolloni paketimin për ndryshk, gërvishtje ose nëse ka marrë ajër./Moneyreview
