Banka Botërore: Pandemia po merr një numër më të madh të jetëve njerëzore dhe po shkakton më shumë dëme ekonomike në vendet që janë më të varfra.
Banka Botërore parashikon se ekonomia globale këtë vit do të bjerë në nivelet më të ulëta që nga Lufta e Dytë Botërore për shkak të pandemisë së koronavirusit. Ekonomistët në Bankën Botërore thonë se COVID-19 ka shkaktuar recesionin më të thellë në dekada. Ata presin që ekonomia globale në vitin 2020 të zvogëlohet me 5.2% – gati tre herë më shumë se recesioni global në 2009.
“Kjo është një pikëpamje thellësisht e paqartë, me krizën që ka të ngjarë të lërë plagë të gjata dhe të paraqesë sfida të mëdha globale,” tha nënkryetarja e Grupit të Bankës Botërore Ceyla Pazarbasioglu.
Në raportin e saj me më shumë se 200 faqe për ekonominë globale, Banka Botërore tha se parashikon një rikuperim të moderuar prej 4.2% në 2021. Megjithatë, ajo gjithashtu tha se një “skenar edhe më i keq është i mundur” nëse kriza shëndetësore zgjat më shumë sesa pritej për ta sjellë nën kontroll.
Banka Botërore gjithashtu tha se pandemia po merr një numër më të madh të jetëve njerëzore dhe po shkakton më shumë dëme ekonomike në vendet që janë më të varfra dhe se “ata që janë në varfëri ekstreme mund të zbresin më tej në varfëri”.
Rënia tjetër në tregjet e aksioneve
Tregjet globale të aksioneve kanë rënë prej frikës se një valë e dytë e koronavirusit mund të shkaktojë më shumë dëme ekonomike. Rënia erdhi pasi Rezerva Federale e SHBA-së paralajmëroi se ekonomia amerikane do të përballet me një rrugë të gjatë derisa të shërohet. Në SHBA të enjten, tri indekset kryesore të aksioneve panë ditën e tyre më të keqe të javës, me Mesataren Industriale Dow Jones me gati 7%. Tregjet e aksioneve në Azi gjithashtu ranë të premten me indekset e krahasimit duke humbur terren në Japoni, Hong-Kong dhe Kinë.
Energjia dhe aksionet në sektorin e udhëtimit ishin ndër humbësit më të mëdhenj, pasi çmimet globale të naftës së papërpunuar gjithashtu morën një goditje. Të enjten, aksionet evropiane gjithashtu ranë, me FTSE 100 në Mbretërinë e Bashkuar, Dax në Gjermani dhe CAC 40 të Francës, të gjithë humbën 4% ose më shumë. “Qeveria, ndërmarrjet dhe njerëzit duhet të jenë më të përgatitur për valën e dytë sesa për të parën,” tha Roland Kaloyan, strateg për kapitalin neto në SocieteGenerale. “Por problemi është se ka një kufi për qeveritë që injektojnë para”.
SHBA, zyrtarisht në recesion
Rënia ekonomike në SHBA e shkaktuar nga pandemia është shpallur zyrtarisht si recesion. Byroja Kombëtare e Kërkimeve Ekonomike e bëri përcaktimin të martën, duke përmendur shkallën dhe ashpërsinë e tkurrjes aktuale. Vendimi i jep fund zyrtar asaj që kishte kaluar më shumë se një dekadë zgjerimi – më e gjata në historinë e SHBA-së.
Pritej një recesion pasi ekonomia u kontraktua me 5% në tre muajt e parë të vitit. Punëdhënësit raportuan gjithashtu shkurtimin e afro 22 milionë vende pune në Mars dhe Prill, pasi kufizimet në aktivitetin që synonin të ndihmonin në kontrollin e virusit, detyruan shumë biznese të mbyllen. Disa ekonomistë kanë shpresë se humbjet e vendeve të punës tani janë ndalur dhe ka filluar një rikthim. Në maj, punëdhënësit amerikanë shtuan 2.5 milionë vende pune.
Zyra Kombëtare e Kërkimit Ekonomik zakonisht përcakton një recesion si një tkurrje ekonomike qëzgjat “më shumë se disa muaj”. “Shkalla e paparë e rënies së punësimit dhe prodhimit dhe shtrirja e saj e gjerë në të gjithë ekonominë, garanton përcaktimin e këtij episodi si recesion, edhe nëse rezulton të jetë më i shkurtër se kontraktimet e mëparshme”, tha ajo.
Ekonomia amerikane ka përjetuar 12 recesione që nga viti 1948, më e gjata prej të cilave ishte Recensioni i Madh, i cili zgjati 18 muaj, nga dhjetori 2007 deri në qershor 2009. Që atëherë, SHBA kishte përjetuar një zgjerim të ngadaltë dhe të qëndrueshëm. Kjo përfundoi në shkurt, tha zyra.
Ekonomia e Britanisë, 20.4% rënie
Ekonomia e Britanisë së Madhe u tkurr me një shifër rekord prej 20.4% nga marsi në prill pasi vendi e kaloi muajin në një mbyllje totale për shkak të koronavirusit, këto të dhëna priten të jenë fundi i përplasjes para një shërimi të gjatë dhe të ngadaltë. Me një ndër rëniet më të thella në historinë e Britanisë, Zyra për Statistikat Kombëtare gjithashtu tha se ekonomia u tkurr me 24.5% krahasuar me Prillin e vitit të kaluar. “Kur mbledhim Prillin dhe Marsin së bashku ekonomia është 25% më e vogël. Ekonomia e Prillit është e të njëjtës madhësi si ajo e 2002”, tha staticienti i ONS Rob Kent-Smith në Twitter.
Banka e Anglisë dhe zyra e buxhetit të vendit kanë paralajmëruar se këtë vit Britania mund të shkonte drejt recesionit të saj më të thellë në tre shekuj. “Në përputhje me shumë ekonomi të tjera në mbarë botën, koronavirusi do të ketë një ndikim të fortë në ekonominë tonë,” tha ministri i Financave Rishi Sunak.
Ekonomia franceze, tkurrje 11%
Ekonomia franceze pritet të tkurret në shifrën rekord prej 11 përqindësh këtë vit për shkak të krizës së shkaktuar nga koronavirusi, kjo shifër është më e keqe se parashikimi i mëparshëm i qeverisë për një tkurrje prej 8 përqindësh, tha të martën ministri i Financave Bruno le Maire.
“Shoku është shumë brutal,” i tha Le Maire radios RTL, megjithëse ai gjithashtu tha: “Unë jam absolutisht i sigurt që do ta kapërcejmë përsëri në 2021.” Franca vendosi disa nga masat më të rrepta të Evropës përballë Covid-19 në mes të marsit dhe filloi heqjen e kufizimeve në 11 maj.
Kafenetë, baret dhe restorantet u lejuan të rihapeshin të martën por në Paris janë lejuar të hapen vetëm ambientet e jashtme. “Ne u goditëm shumë nga virusi, morëm masa efektive për të mbrojtur shëndetin e popullit francez, por ekonomia praktikisht u ndal për tre muaj,” tha Le Maire. “Ne do të paguajmë këtë,” tha ai.
Me rreth 300,000 kafene dhe restorante të rihapura të martën, Le Maire tha se ata do të vazhdojnë të përfitojnë nga ndihmat qeveritare deri në fund të vitit për të ndihmuar në mbulimin e kostove.
“Pjesa më e vështirë është akoma përpara nesh si në aspektin social ashtu edhe në atë ekonomik”, tha Le Maire.
Qeveria ka rishikuar në mënyrë progresive dëmet e shkaktuara nga pandemia dhe vlerësimi i fundit do t’u dërgohet ministrave në 10 qershor. Javën e kaluar, agjencia zyrtare e statistikave INSEE paralajmëroi se tkurrja ekonomike do të ishte shumë më e madhe se vlerësimi i mëparshëm i qeverisë prej tetë përqindësh.
Le Maire tha të martën se qeveria po përpiqet të shmangë një sërë falimentimesh, duke kërkuar blerës për zinxhirët e mëdhenj të veshjeve Camaieu, Conforama dhe La Halle, të cilat punësojnë mijëra njerëz. Ministri ka shpallur këtë muaj planet mbështetëse për sektorin e turizmit dhe industrinë e makinave. Ai tha se masat për industrinë e aviacionit do jenë gati javën e ardhshme dhe do të pasohej nga sektori i ndërtimit.
