Raporti “Risk Outlook 2022” të “Economist Intelligence Unit (EIU)’ ka parashikuar 10 skenarë që mund të trondisin botën në vitin 2022. Sipas raportit një përplasje e bursës amerikane dhe trazirat e përhapura sociale do të jenë dy nga skenarët që pritet të ndodhin në vitin e ardhshëm. Këto shihen si ngjarje të rëndësishme që mund të prishin sigurinë botërore të cilët mund edhe të shpërbëjnë ekonomitë. Ndërkohë nga 10 kërcënimet, pesë kategorizohen si skenarë ekonomikë, dy politikë dhe ushtarakë dhe një mjedisor.
- Përkeqësimi i lidhjeve SHBA-Kinë dëmton ekonominë globale
Probabiliteti: i lartë
Ndikimi: Shumë i lartë
Dy superfuqitë më të mëdha në botë, SHBA-ja dhe Kina, po konkurrojnë për ndikim dhe dominim global.
Konflikti mes dy vendeve mund të ndajë ekonomitë që mbështesin Kinën dhe ato që mbështesin SHBA-në. Pasojat mund të rrisin pasigurinë në tregtinë dhe investimet globale.
- Shtrëngimi i papritur dhe i shpejtë monetar çon në rrëzimin e tregut të aksioneve në SHBA
Probabiliteti: Shumë i lartë
Ndikimi: i lartë
Ndërprerjet e zinxhirit të furnizimit, çmimet më të larta të energjisë dhe politika e lirshme monetare, kontribuan në një rritje të mprehtë të inflacionit në SHBA, në vitin 2021.
Kjo mund të detyrojë Rezervën Federale të fillojë shtrëngimin e politikës monetare, e cila nga ana tjetër mund të çojë në një rritje të normave të interesit deri në mesin e vitit 2022.
- Problemet e kompanive të pronave në Kinë çojnë në një ngadalësim të mprehtë ekonomik
Probabiliteti: i lartë
Ndikimi: Shumë i lartë
Problemet financiare që godasin gjigantin kinez të pronave Evergrande “përfaqësojnë një rrezik serioz të infektimit financiar” në të gjithë ekonominë e Kinës.
- Kushtet më të shtrënguara financiare të brendshme dhe globale pengojnë rimëkëmbjen në tregjet në zhvillim
Probabiliteti: i lartë
Ndikimi: i lartë
Ekonomitë e vendeve në zhvillim janë të ndjeshme ndaj presioneve inflacioniste për shkak të rritjes së çmimeve të mallrave.
“Rreziqet do të rriten veçanërisht në vendet ku borxhi në valutë të huaj është veçanërisht i lartë,”, si Argjentina dhe Turqia.
Brazili, Meksika, Rusia, Sri Lanka dhe Ukraina kanë rritur të gjitha normat e politikës monetare në vitin 2021.
- Shfaqen variante të reja COVID-19 që rezultojnë rezistente ndaj vaksinave
Probabiliteti: i moderuar
Ndikimi: Shumë i lartë
“Një nga rreziqet kryesore për rimëkëmbjen globale është se variantet e reja, më agresive të Covid-19 rezultojnë rezistente ndaj vaksinave aktuale”, duke çuar kështu në një “cikël të përhershëm” dozash përforcuese dhe vaksinash të reja.
- Trazirat e përhapura sociale rëndojnë mbi rimëkëmbjen globale
Probabiliteti: Shumë i lartë
Ndikimi: i ulët
“Një rritje e trazirave është e mundur” në vitin 2022 për shkak të efektit negativ të pandemisë në të ardhurat dhe cilësinë e jetës.
Shtetet perëndimore “tradicionalisht të qëndrueshme” dhe regjimet autoritare të vjetra konsideroheshin të prekshme, me Lindjen e Mesme, Afrikën dhe Amerikën Latine më të rrezikuara.
- Shpërthen konflikti midis Kinës dhe Tajvanit, duke detyruar SHBA-në të ndërhyjë
Probabiliteti: i ulët
Ndikimi: Shumë i lartë
Rritja e tensioneve midis Kinës dhe Tajvanit ka “rritur rrezikun” e një konflikti ushtarak në ngushticën e Tajvanit.
- Marrëdhëniet BE-Kinë përkeqësohen ndjeshëm
Probabiliteti: i moderuar
Ndikimi: i moderuar
Marrëdhëniet BE-Kinë kanë rënë që kur BE-ja vendosi sanksione kundër Kinës për abuzimet e të drejtave të njeriut në Xinjiang. Sanksionet e vazhdueshme do të dëmtojnë kompanitë e BE-së dhe ato kineze, me implikime për ekonominë më të gjerë globale.
- Thatësirat e mëdha shkaktojnë zi buke
Probabiliteti: i ulët
Ndikimi: i moderuar
Thatësirat pritet të bëhen më të shpeshta. “Mungesat e ujit në Europën Jugore, Mesdheun, SHBA-në Jugperëndimore dhe Afrikën Jugore do të kishin pasoja afatshkurtra dhe afatgjata për ekonominë globale”, thuhet në raport.
- Lufta kibernetike ndërshtetërore dëmton infrastrukturën shtetërore në ekonomitë kryesore
Probabiliteti: i moderuar
Ndikimi: i ulët
