Shkencëtarët amerikanë që krijuan robotët e parë thonë se format e jetës, të njohura si xenobotët, tani mund të riprodhohen. Të formuara nga qelizat burimore të bretkosës me kthetra afrikane (Xenopus laevis) nga e cila ka marrë emrin, ksenobotët janë më pak se një milimetër të gjatë.
Tani shkencëtarët që i zhvilluan ato në Universitetin e Vermontit, Universitetin Tufts dhe Institutin Wyss për Inxhinierinë e Frymëzuar Biologjikisht të Universitetit të Harvardit thanë se ata kanë zbuluar një formë krejtësisht të re të riprodhimit biologjik të ndryshëm nga çdo kafshë ose bimë e njohur për shkencën.
“Bretkosat kanë një mënyrë riprodhimi që ata e përdorin normalisht, por kur ju çlironi qelizat nga pjesa tjetër e embrionit dhe u jepni atyre një shans për të kuptuar se si të jenë në një mjedis të ri ku të zbulojnë një mënyrë të re për të lëvizur, por ata gjejnë gjithashtu një mënyrë të re për t’u riprodhuar”,tha Allen në Universitetin Tufts, i cili ishte bashkëautori i studimit.
Robotë apo organizëm?
Qelizat staminale janë qeliza të paspecializuara që kanë aftësinë të zhvillohen në lloje të ndryshme qelizash. Për të bërë ksenobotët, studiuesit gërvishtën qelizat burimore të gjalla nga embrionet e bretkosave dhe i lanë ato të inkuboheshin. Nuk ka asnjë manipulim të gjeneve.
“Në këtë mënyrë është një robot, por është gjithashtu qartë një organizëm i bërë nga qeliza e bretkosës e pamodifikuar gjenetikisht”, tha Josh Bongard, një profesor i shkencave kompjuterike dhe robotikës, ekspert në Universitetin e Vermontit dhe autori kryesor i studimit.
Bongard tha se ata zbuluan se ksenobotët, të cilët fillimisht ishin në formë sfere dhe të bëra nga rreth 3,000 qeliza, mund të shumohen. Por kjo ndodhte rrallë dhe vetëm në rrethana specifike./ CNN
